قریب به دو دهه از زمانی که سوت آغاز رقابت دو سری مشهور PES و FIFA زده شد، می گذرد و طی این مدت هر چند سال یک بار تاج و تخت پادشاهی به یکی از دو شبیه ساز تعلق گرفته اما به نظر می رسد امسال شاهد سناریویی کاملا جدید هستیم.
در چند سال گذشته فیفا حاکم بلامنازع شبیه سازها بوده؛ چه از منظر فروش و چه از منظر منتقدان ولی این بار PES پس از سال ها به خود تکانی داده و سازندگانش به مناسبت 20 سالگی سری تغییرات عمده ای را در این بازی به وجود آورده اند.
در طرف مقابل فیفا که همیشه سعی در بهبود سری داشته، امسال با توجه به قدرت گرفتن حریفش، یکی از بهترین عناوین چند سال اخیر را در اختیار گیمرها قرار داده است. به لطف این تغییرات و تحولات این نخستین بار طی دهه گذشته است که هر دو سری با دستی پر وارد بازار شدند تا رقابت شان همچنان پا برجا بماند. جالب اینجاست که تهیه کننده سری PES طی مصاحبه ای اعلام کرده که تمامی تلاش گروه آنها معطوف به رضایت کاربران قدیمی بوده و امسال دیگر فیفا برنده اصلی رقابت شبیه سازان فوتبال نخواهد بود.
البته در بخش فروش بدون شک فیفا با اختلافی زیاد PES را جا خواهد گذاشت اما امید می رود سری ژاپنی بتواند حداقل مخاطبان قدیمی خود را – که البته تعدادشان هم کم نیست – راضی نگه دارد.
کدام را انتخاب کنید؟
PES 2016
1- PES 2016
برای مخاطبان ایرانی PES عنوانی به مراتب شناخته شده تر است؛ مخصوصا برای آن دسته از جوانان دهه 60 که بخش مهمی از دوران کودکی و نوجوانی خود را در کلوپ های بازی سپری کرده اند. بسیاری از همین مخاطبان به دلیل ضعف بالای PES طی نسل هفتم کنسول های بازی، فیفا را انتخاب کردند.
PES 2016 عنوانی است یادآور گذشته و روزهای خوبی که با «فوتبال ژاپنی» داشتیم. اگر از این دست مخاطبان باشید، حتی یک لحظه هم برای خرید نسخه جدید PES تعلل نکنید چون این بازی دقیقا همان روح قدیمی را در کالبد جدیدش زنده کرده.
2- بازگشت به آینده
برای سال های متمادی PES در سطح بسیار پایین تری نسبت به فیفا ظاهر می شد و آن هم یک دلیل واضح داشت: عدم تمرکز روی هسته گیم پلی اصلی PES.
در PES جدید اما سازندگان به همان ریشه های گیم پلی محبوب سابق بازگشته اند. یک شبیه ساز سریع، جذاب و البته پرهیجان. حتی کاربرانی که سال هاست بازی مشهور شرکت کونامی را امتحان نکرده اند می توانند تنها با بازی کردن دو مسابقه، اصول و قوانین این بازی را فرا بگیرند. البته گمان نکنید که مانند PES 2006 – نقطه اوج این سری – می توانید به راحتی از وسط زمین توپ را به تور شلیک کنید زیرا نسخه جدید کمی واقع گرایانه تر از گذشته است.
3- نبرد گلادیاتورها
کونامی با وجود تمامی اشتباهاتش با لیسانس بزرگترین تورنمنت های فوتبال اروپا هیجانی وصف ناپذیر را به گیمرها منتقل خواهد کرد. مخاطبان PES 2016 می توانند در همان ابتدا یکی از این دو لیگ را انتخاب کرده و در نهایت به جام قهرمانی، جام باشگاه های اروپا و یورولیگ بوسه بزنند.
جالب اینجاست که مسئولان کونامی خبر از گرفتن لیسانس مسابقات جام ملت های اروپا در سال 2016 داده اند. هر چند این بخش احتمالا به صورت DLC رایگان در اختیار مخاطبان قرار می گیرد. شایان ذکر است که این لیسانس های اروپایی تا سال 2018 در اختیار شرکت کونامی قرار دارند.
4- پیش به سوی واقعیت
طرفداران فیفا همیشه از ساختار آرکیدگونه PES ایراد گفته. نمی توان منکر این شد که بازی کردن PES مخصوصا برای تازه واردها بسیار راحت تر است اما نقطه قوت این شماره در انیمیشن و فیزیک بسیار واقعی اش خلاصه می شود.
درگیری ها بسیار طبیعی هستند و حرکات بازیکن ها هم بیش از فیفا به واقعیت شبیه اند. اگر دو تیم لیگ ایتالیا را که به خاطر فوتبال تدافعی اش شهره خاص و عام هستند انتخاب کنید، این ویژگی بیشتر به چشم می آید. جالب تر آنکه گاهی اوقات نبرد بر سر مالکیت توپ به اوج خود می رسد و بازیکنانی را می بینید که سعی دارند هر طور که شده توپ را تصاحب کنند. دیگر گذشت آن دورانی که بازیکنان در هم گره بخورند، کارهای عجیب و غریب انجام دهند و شما را به یاد تئاترهای کمدی بیندازند!
FIFA 16
1- FIFA 16
بخش عمده ای از کاربران فیفا – حداقل در کشور خودمان – قبلا از مخاطبان حرفه ای PES بوده اند. حال این سوال پیش می آید که آیا با اوج گیری دوباره PES باید قید بازی کردن فیفا را زد؟ در یک کلام باید بگوییم خیر! FIFA 16 عنوانی به مراتب جذاب تر از دو نسخه قبلی خود است و کاملا برای نسل جدید کنسول های بازی ساخته و پرداخته شده. علاوه بر این بسیاری از مخاطبان به فیفا عادت کرده اند و نمی توانند به همین راحتی کونامی و سازندگانش را ببخشند.
فراموش نکنیم که فیفا لیگ های فراوانی دارد، گزارش هایش جذاب تر است و بیش از 78 استادیوم دارد. هیچ کدام از این ویژگی ها در PES دیده نمی شود و قطعا طرفداران لیگ انگلستان ترجیح می دهند بازی را انتخاب کنند که مبحث لیسانس تیم ها و استادیوم ها را به صورت تمام و کمال رعایت کرده است.
2- رخ های نه چندان دیوانه
حتی در بدترین شرایط هم سازندگان PES تلاش ویژه ای را برای طراحی چهره ها به خرج می دادند و این سری ژاپنی در اکثر مواقع رتبه بالاتری را در طراحی چهره بازیکنان دریافت می کرد. موضوعی که امسال تا حد زیادی تغییر داشته و بالاخره سازندگان فیفا در این بخش حرفی برای گفتن دارند.
به لطف سیستم موشن کپچر جدیدی که EA استفاده می کند – و البته عمده تغییرات آن در گیم پلی مشاهده می شود – صورت های بازیکنان این بار از طراحی بهتری برخوردار است و دیگر کمتر آن حالت زامبی گونه گذشته را دارد!
با توجه به اینکه EA بیشترین درآمد خود را از انگلستان کسب می کند، این موضوع به خوبی در تیم های لیگ برتری قابل مشاهده است. البته این دلیل نمی شود که طرفداران فوتبال اسپانیا، ایتالیا و آلمان متوجه این تغییرات در تیم و بازیکنان مورد علاقه خود نشوند.
3- محلی برای آزمایش چهره های جدید
بخش Career فیفا تغییرات قابل ملاحظه ای نسبت به گذشته داشته و می توان رد پای تاثیر فوتبال واقعی را در آن مشاهده کرد. این بار می توانید در همان ابتدا تیم را برای حضور در مسابقات پیش رو آماده کنید. مانند فوتبال واقعی فصل را پیش از آغاز مسابقات و در مرحله آماده سازی تحویل می گیرید. در این حالت قادرید در تورنمنت های پیش فصل شرکت کرده و تیم خود را محک بزنید. این قابلیت یک ویژگی منحصر به فرد دیگر هم دارد و آن هم تزریق مستقیم جوایز این تورنمنت ها به بخش نقل و انتقالات است.
در فیفا 16 تمرینات متنوعی وجود دارند که هر کدام روی یک ویژگی بازیکن متمرکزند. اگر در نقش مربی ظاهر شوید می توانید بازیکنان خود را مستقیما به تمرین گرفته و نقاط ضعف آنها را به نقاط قوت شان تبدیل کنید. همچنین به عنوان مربی نظارت مستقیمی بر نقل و انتقالات و رفتار بازیکنان خواهید داشت.
4- چینش دفاعی مدرن
EA طی دو سال گذشته توجه کمی به بخش دفاعی سری فیفا داشت و گیمرها تنها می توانستند با انتخاب تیم هایی که دفاع های فیزیکی قدرتمندی دارند بر خط حمله حریف غلبه کنند. خوشبختانه در فیفا 16 دیگر شاهد دفاع احمقانه بازیکنان خط دفاعی نیستیم و هوش مصنوعی پیشرفت چشمگیری نسبت به گذشته داشته که علاوه بر دفاع مستقیم، در جایگیری بازیکن ها هم قابل مشاهده است.
نکته مثبت دیگر در تغییرات دفاعی در تکل ها خلاصه می شود. مطمئنم همه شما بارها از تکل های عجیب و غریب فیفا خرده گرفته اید، مخصوصا در موقعی که مجبور بودید در محوطه جریمه تکل بزنید. با این حال تکل های فیفا 16 بسیار بهتر و مثمر ثمرتر از گذشته هستند. در حقیقت نوع تکل، زاویه بازیکن شما و زمان سنجی، تکل را به یک مینی گیم جذاب در فیفا 16 تبدیل کرده است که این بهبود جای تحسین فراوان دارد!
شباهت های FIFA و PES
تجربه لذتی حقیقی
در طول سال هایی که PES و فیفا با یکدیگر رقابت داشتند هیچ گاه شاهد چنین رقابت نزدیکی بین دو عنوان نبوده ایم. تا اینجای کار هر دو بازی در امتیارات برابر هستند و این به خوبی نشان می دهد که تلاش هر دو جبهه ثمره ای مهم به همراه داشته است. شاید بعضی باگ ها سر جای خود باشند ولی در حالت کلی هر دو عنوان لذت بخشند.
از طرفی گیم پلی هر دو با وجود تفاوت هایشان آنقدر متفاوت نیست که گیمرهای عاشق فوتبال نتوانند به راحتی بین دو بازی سوییچ کرده و متوجه نقاط قوت و ایرادات آن نشوند. سازندگان PES با شعار «Return of the King» بازی خود را معرفی کرده اند و EA هم خبر از یک تحول واقعی داده است. کدام راست گفته اند؟ می توان گفت هر دو چون تغییرات هر دو عنوان به اندازه ای بوده که نظر کاربران حرفه ای را به خود جلب کنند.
حماقتی که تمامی ندارد
شاید بزرگترین شباهت این دو عنوان نه در بخش مثبت بلکه در یکی از بزرگترین نقاط ضعف شان خلاصه می شد. دروازه بان ها! مدت هاست که هر دو سازنده روی قدرت و سرعت بالای دروازه بان ها مانور می دهند اما با عرضه نسخه اصلی می بینیم که باز هم گول تبلیغات را خوردیم و جالب است که این سنت دیرینه در آخرین نسخه دو بازی هم رعایت شده.
در سری PES به مانند گذشته هوش مصنوعی دروازه بان قادر نیست که سرعت و زاویه توپ را با یکدیگر بسنجد و به همین خاطر بسیاری از ضربات سر دقیق اما کم قدرت به راحتی گل می شوند.
از طرفی دروازه بان های فیفا در شوت های دو ضرب و ری باندها به شدت عجیب رفتار می کنند، طوری که از خود می پرسید حماقت تا کجا؟! مثلا ممکن است یک شوت قدرتمند را به راحتی دفع کنند اما با شلوغ شدن صحنه از گرفتن راحت ترین توپ ممکن عاجز باشند.
چشم نوازتر از همیشه
از آغاز نسل هفتم تا به امروز همیشه فیفا در بخش گرافیکی به مراتب بهتر از حریف شرقی اش ظاهر شده؛ هر چند امسال به لطف موتور گرافیکی FOX کونامی – که طی دو سال اخیر به موتور ثابت سری PES مبدل شده – PES قدرت بیشتری در بخش گرافیکی گرفته و در جبهه مقابل به لطف موتور گرافیکی Ignite فیفا هم شبیه سازی واقعی را به مخاطب ارائه می کند.
در بخش چهره همچنان PES بهتر از رقیبش عمل کرده، هر چند فیفا هم پیشرفت قابل ملاحظه ای در آن داشته. درگیری ها بیشتر، هوش مصنوعی به مراتب قدرتمندتر، حرکات طبیعی بازیکنان و فیزیک بهبود یافته از جمله دیگر شباهت های این دو بازی به یکدیگر است.
اگر بخواهیم به صورت کلی یک بازی را از حیث گرافیکی برتر بدانیم باید از فیفا نام ببریم هر چند PES هم اثری کاملا چشم نواز است که مخاطبان را ناامید نمی کند.
تفاوت های FIFA و PES
معضل همیشگی لیسانس
از 20 سال پیش تا به امروز کونامی هیچ گاه در لیسانس کردن تمامی لیگ ها موفق نبوده، حتی در آن زمانی که فروش PES چندین برابر رقیبش بود هم فیفا در بخش لیسانس عملکردی به مراتب بهتر داشت. در PES یا لیگ ها لیسانس نشده اند یا تیم های آن لیگ. مثلا تیم های سری آ به صورت کامل لیسانس شده و خود لیگ نه. از طرفی در انگلستان این تنها منچستریونایتد است که حقوق استفاده از نام و لوگویش به صورت کامل خریداری شده.
این در حالی است که فیفا حقوق بیش از 30 لیگ معتبر جهان را خریداری کرده و PES از این منظر حتی به گرد پای آنها هم نخواهد رسید.
علاوه بر لیگ تمامی تیم های حاضر در این لیگ ها هم لیسانس شده اند. طوری که حتی می توانید یک تیم از لیگ دو فرانسه و یک تیم هم از شیلی را انتخاب کنید و رو در روی هم قرار بگیرید.
همه چیز درباره گل
اگر طرفدار شبیه سازهای فوتبال باشید به خوبی می دانید که گل زدن در هر کدام از بازی ها با دیگری تفاوت های چشم گیری دارد. زمانی بود که طرفداران PES شوت از فاصله های دور را بهترین راهکار می دانستند، در حالی که دوستداران فیفا ترجیح می دادند از جناحین روی دروازه سانتر کنند.
این تغییر و تحولات همیشه وجود داشته و هنوز هم روند گل زدن در دو بازی متفاوت است. به طور مثال ضربات سر – حتی با وجود سخت تر شدن نسبت به PES 2015 – همچنان یکی از بهترین راه ها برای گل زدن در PES محسوب می شوند یا بهتر است بگوییم سانتر کردن در PES راهکار مناسب تری به شمار می آید.
این در حالی است که پاسکاری در عمق و بهم ریختن چینش دفاعی حریف شیوه مناسب تری برای گل زدن در فیفاست. به طور کلی گل زدن در PES راحت تر از فیفا است، هر چند به این معنای سادگی هیچ کدام از دو عنوان نیست.
اصول متفاوت، رویکرد متفاوت
PES 2016 شباهت فراوانی به همان عناوین محبوب سری روی کنسول های نسل ششم دارد اما در فیفای جدید نحوه بازی کردن به صورت کلی متفاوت است. به بیان ساده تر سازندگان فیفا به جای تغییر، تحول را در دستور کار خود قرار داده اند. طوری که بازی کردن FIFA 16 حتی برای مخاطبان همیشگی این سری هم در ابتدا کمی دشوار است.
این بار فیفا به معنای جدی اثری نسل هشتمی است که برای یافتن شیوه مناسب بازی کردنش نیاز به شرکت در چندین مسابقه را دارید. حرکات مدافعان، تکل ها، شوت های از راه دور، سانتر از کناره ها و خلاصه هر چیزی که فکرش را بکنید، در فیفا تغییر کرده.
در بعضی بخش ها این تغییرات بزرگ است و در بعضی بخش ها کوچک. از طرفی ساخته کونامی روح آرکید خود را بازگردانده و احساس می کنید پس از مدت ها یک فوتبال کاملا لذت بخش را تجربه می کنید.
نکات جالبی که باید درباره این دو بازی بدانید
FIFA لیسانس دارد یا PES؟
PES 2016
1- این نخستین سالی است که نیمار ستاره برزیلی بارسلونا روی کاور بازی قرار گرفته است. حضور نیمار از این جهت جالب است که هم تیمی او لیونل مسی چند سالی است که بر اساس قراردادش با EA روی کاور سری فیفا ظاهر می شود.
از طرفی برای اینکه هر دو بازی از لباس بارسلونا استفاده نکنند، کونامی نیمار را با پیراهن برزیل روی کاور قرار داده است. پیش از این مدت به مدت دو سال ماریو گوتزه به این مقام نائل شده بود و پیش از او هم کونامی با کریستیانو رونالدو قرارداد داشت. قبل از این دو ستاره حتی مسی هم برای سه سال روی کاور سری PES ظاهر شده بود.
2- نام کامل این سری Pro Evolution Soccer است. جالب است این سری همچنان در ژاپن و کره جنوبی با نام World Soccer: Winning Eleven منتشر می شود. عرصه نخستین قسمت از این مجموعه بازمی گردد به دو دهه پیش و به همین دلیل است که کونامی سعی داشته با توجه به مناسبت بیست سالگی سری، عنوان بهتری را روانه بازار کند.
3- در سری آ ایتالیا 19 تیم، در بوندس لیگای آلمان 4 تیم و در لیگ برتر انگلیس تنها یک تیم لیسانس شده اند. این در حالی است که تمامی حقوق لالیگا اسپانیا و لیگ 1 فرانسه خریداری شده اند. متاسفانه تنها 11 استادیوم برای این بازی طراحی شده اند که از بین آنها می توان به آلیانزآرنا، سن سیرو، اولدترافورد و استادیوم یوونتوس اشاره کرد.
4- این سومین نسخه از این سری است که با موتور گرافیکی FOX تهیه می شود. موتور گرافیکی که در حقیقت به عنوان ساخته استودیوی «کوجیما پروداکشنز» شناخته می شود و هیدئو کوجیما از آن برای ساخت دو قسمت Metal Gear Solid 5 بهره برده.
5- متوسط نمره PES 2016 در سایت متاکریتیک و از 27 نقد، 87 از 100 است. این در حالی است که متوسط نمرات دو شماره قبلی به ترتیب 82 و 80 از 100 بوده. جالب است بدانید که آخرین بار PES 5 توانسته بود از نمرات این نسخه پیشی بگیرد و به متوسط نمره 91 دست پیدا کند.
FIFA 16
1- به مانند سال های گذشته باز هم لیونل مسی ستاره بارسلونا رو یکاور قرار گرفته و برای هر کدام از مناطق یک ستاره کنار او حضور دارد. در ژاپن شینجی کاگاوا ستاره آسیایی بورسیا دورتموند، در فرانسه آنتونیو گریزمان گلزن شماره یک اتلتیکو مادرید، در انگلیس جوردن هندرسون هافبک مرکزی لیورپول، در برزیل اسکار هافبک هجومی چلسی و در ایتالیا مائورو ایکاردی کاپیتان جوان اینترمیلان دیده می شوند.
2- در شماره جدید فیفا 78 استادیوم به صورت کامل طراحی شده اند که از بین آنها 50 استادیوم بر اساس نمونه های واقعی خود هستند. جالب اینجاست که لیگ برتر انگلستان با داشتن تمامی 20 استادیوم بیشترین سهمیه را در این بخش دارد، پس از انگلیس، بوندس لیگا با 6 استادیوم، لالیگا با 4 استادیوم و سری آ و لیگ فرانسه هر کدام با 3 استادیوم رتبه های بعدی را به خود اختصاص داده اند.
3- نسخه های ایکس باکس وان، پلی استیشن 4 و کامپیوترهای شخصی FIFA 16 از ویژگی های جدیدی بهره می برند که از بین آنها می توان به انتخاب های بیشتر آب و هوا، عکس العمل طبیعی تر تماشاگران و استفاده داورها از اسپری برای تعیین خط ضربات آزاد اشاره کرد.
4- این سومین سالی است که فیفا از موتور گرافیکی Ignite بهره می برد؛ موتوری که به لطف آن گرافیک سری دچار تغییر و تحولات فراوانی شده. این موتور ساخت شرکت الکترونیک آرتز است و انحصارا برای بازی های ورزشی این شرکت از جمله فیفا، فوتبال آمریکایی و هاکی طراحی شده است.
5- آخرین نسخه سری فیفا برای هیچ کدام از کنسول های Wii و WiiU و کنسول های همراه DS، PSP و 3DS عرضه نخواهد شد. جالب است بدانید که با این وضعیت، نسخه های FIFA 16 برای هیچ کدام از کنسول های نینتندو عرضه نشده اند، موضوعی که طی 15 سال اخیر بی سابقه بوده.
