سینمای فرانسه از اواسط دهه 50 میلادی و با سیاست ها فرهنگی دولت شارل دوگل تغییر جهتی در مسیر  خود داد،پیش از این فیلم سازانی چون ماکس افولس و رنه کلمنت سعی داشتند با ارائه تصویری واقع گرایانه از فرانسه جنگ زده موجی از سینمای انتقادی و پیشرو را رغم بزنند، اما بحران مالی و ورشکستگی سینما داران در دهه 40 میلادی این زمینه را از بین برد.

سیاست های حمایتی دوگل در زمینه سینما کمک بسیاری نمود تا فیلمسازانی چون ژان لوک گدار ، فرانسوا تروفو ، اریک رومر، ژاک دمی ، لوئیس میل و… ظهور نمایند و “موج نو” سینمای فرانسه را پدید آورند.”چهار صد ضربه” که تروفو آن را در سال 1959 ساخت و “از نفس افتاده” که در سال 1960 توسط ژان لوک گدار کارگردانی شد چشم انداز نوینی پیش رو سینمای فرانسه نهاد که مهمترین ویژگی آن نسبت انتقادی با “سینما پاپا” ( عنوانی که منتقدان سینما هالیوود در فرانسه به آن داده بودند) بود.

بسیار از فیلم سازان موج نو گرایشات سوسیالیستی داشتند و برخی از آنان نیز خواهان عدم دخالت سیاست گذاران هالیوودی در تولید آثار سینمایی در اروپا بودند ،موج نو از همان ابتدا نسبت خود را با ساختارهای ژانری مورد نظر هالیوود تغییر داد و نوعی آوانگاردیسم را پدید آورد اما بیش از اینکه توجه خود را در برقراری نسبت انتقادی با زمینه های سیاسی معطوف دارد وارد نوعی از جنسیت زدگی و اروتیسم شد که مایه های هر چند کم رنگ سیاسی را همراه داشت.در موازات این جریان فیلم سازای چون کلود شابرول به طور مستقیم متاثر از سینمای روانکاوانه هیچکاک بود و با ساخت “پسر عموها” در سال 1959 تعلقات ژانری خود به هیچکاک را آشکار نمود در این میان فیلم سازانی چون ژاک دمی ،هنری ورنویل و ژان پیر ملویل نیز تعلقات ژانری سینمای شخصی خود را به سینمای گنگستری هالیوودی آشکار نمودند.

ژان پی یر گرومباخ متولد 20 اکتبر 1917 در خانواده ای یهودی الاصل می باشد.او به دلیل علاقه ای که به هرمان ملویل رمان نویس امریکایی داشت نامش را به ژان پیر ملویل تغییر داد.ملویل را میتوان نماینده سینمای گنگستری با مشخصات فرانسوی آن دانست که فاصله ای با موج نو نیز دارد.ملویل با فیلم “باب قمارباز” در سال 1956 سعی نمود ساختار سینمای خود را بر پایه قواعد ژانری سینمای گنگستری هالیوود و آثاری چون “جنگل آسفالت” و “دشمن ملت” ساخته هاوارد هاکس و یا “سزار کوچک” ساخته مروین لروی بنا نهد.او با ساخت le doulos  در سال 1962 و le deuxieme soufflé   (نفس دوباره ) در سال 1966 ویژگی های تالیفی خود را به این ژانر اضافه نمود که موجب قوام سبک و سیاق آثارش گردید.

ملویل در کنار آلن دلونپشت صحنه “دایره سرخ” 1969

ژان پیر ملویل با ساخت فیلم leon morin priest  لئون مورن کشیش در سال 1961 گرایشات یهودی خود را آشکار کرد.این فیلم داستان روحانی کاتولیک متدینی است که با زنی هوس ران در خانه محقر خود ملاقات می کند،زن پس از آشنایی با عقاید این کشیش شیفته او می شود اما قصد اغوا او را دارد،این فیلم در مسیر ارائه چهره ای مسخ شده از باورهای کاتولیکی در راستای سیاست های دولت دوگل می باشد و آشکارا مبلغ عقاید ضد کاتولیکی ملویل است.

اوج اعتلای سینمای گانگستری ملویل را می توان سه گانه پر آوازه او در سال 1967 ، 1969 و 1970 دانست سه فیلم le samourai سامورائی ، le cercle rouge دایره سرخ و L armee des ombres ارتش سایه ها دانست و همچنین فیلم un flic  یک پلیس، در سال 1972 در تثبیت این اعتلا نقش بسزایی داشت.

شخصت پردازی ملویل و ایفای نقش اعجاب انگیز آلن دلون در آثار چون سامورائی و دایره سرخ از ویژگی مهم آثار این دوره ملویل است.ژانر گنگستری آثار ملویل در اثری همچون سامورائی به مثابه یک درام متمرکز، منظم و تراژیک ژاپنی نمایان شد و این اثر بازتاب پررنگی در آثار فیلم سازان سینمای گنگستری پس از این دوره داشت که میتوان آثار فیلم سازانی چون کوئینتین تارانتینو و آندره کوربین را مثال زد.

پلانی از فیلم سامورائی 1967

second breath  نفس دوباره داستان گوستاو (با بازی لینو ونتورا) است که به همراه دو تن از دوستانش از زندان فرار میکند، آنها نقشه ای برای یک سرقت جاده تنظیم می کنند اما زیاده خواهی هر یک از اعضای گروه منجر به یک جنگ درونی می شود.

پلانی از “نفس دوباره” که صحنه پردازی به سبک فیلم ها نوآر هالیوودی در آن نمایان است

نفس دوباره در شکل گیری سینمای گنگستری ملویل نقش بسیار مهمی داشت،دقت او در ایجاد ساختاری نظام مند از سینمای گنگستری با هویت فرانسوی در این فیلم مشهود است اما باید دانست که سینمای ملویل در حوزه ژانری – ایدئولوژیک سینمای هالیوود قرار دارد و این عاملی بود که فیلم سازان موج نو نسبت به آن بیزار بودند (به عنوان مثال خشم ژان لوک گدار از تهیه کنندگان هالیوودی در فیلم “تحقیر” 1963)،نکته مهم در “نفس دوباره” تلاش ملویل در رعایت قواعد ژانری سینمای گنگستری با دکوپاژهای منظم سینمای نوآر می باشد. آدم کش هایی با پالتوهای بلند و اسلحه های کوچک شان و چهره های سرد و بی روح در نفس دوباره قابل توجه اند.

پلانی از فیلم نفس دوباره 1966

ژان پیر ملویل در 2 اوت 1973 درگذشت.