شاید تا کنون بارها نام جان لنون (John Lennon) و ترانه معروفش «تصور کن» را شنیده باشید یا فرتورهایی از وی دیده باشید، اگر شما از جمله کسانی هستید که جان لنون را دوست دارد و می خواهد درباره وی بیشتر بداند و با زندگی اش بیشتر آشنا شوید، در ادامه مطلب با ما همراه باشید.
روز 8 دسامبر 1980 میلادی، چان لنون خواننده و گیتاریست گروه موسیقی بیتلز (The Beatles) که یکی از پرطرفدارترین و خلاقترین گروه های آن دوران و از پیشگامان سبکهای نوین موسیقی بود، به قتل رسید . او در کنار ساختمان داکوتا در نیویورک که محل اقامت او بود، به دست مارک چپمن کشته شد. جان در آن زمان تازه به سن 40 سالگی رسیده بود.
با وجود گذشت حدود 40 سال از مرگ لنون، هواداران صدای جاودانه او در بهت به سر میبرند و هنوز موفق به درک این مرگ ساده و بیمعنا نشدهاند. از نظر جان لنون، لازم نیست برای نشان دادن نارضایتی از پدیدهای به خشونت دست زد. اکنون، پس از گذشت این همه سال، لنون همچنان صدای جهانی صلحطلبی و مبارزه با جنگ است.
در روزهشتم دسامبرسال 1980، هنگامى که شبکههاى رادیویى سراسر جهان غرب رنامههاى خود را قطع و به ناگهان شروع کردند به پخش ترانههاى گروه بیتلز، شنوندگان به سرعت دریافتند که باید اتفاقى مهم افتاده باشد و به راستى هم که چنین بود. این مرگ نه تنها طرفداران این گروه اسطورهاى، که همه دوستداران عالم موسیقى را شوکه کرد. جان لنون، خواننده، گیتاریست و یکى از چهرههاى اصلى گروه بیلتز به ضرب گلوله یکى از طرفدارانش که جنونآمیز به لنون عشق می ورزید، به قتل رسید.
جان لنون را هنوزهم میتوان یکى از پرنفوذترین چهرههاى نیمه دوم قرن بیستم دانست. لنون در دهه شصت میلادى به همراهى پاول مکارتنى، جرج هریسون و رینگو استار سه عضو دیگر گروه بیتلز موفقیتهاى بینظیرى را جشن گرفتند و ترانههاى جاودان بی شمارى را از خود به جاى گذاشتند. چندین ترانه از این گروه محبوب همزمان در ردهبندى ترانههاى پرفروش روز قرار داشت و ازآن زمان تاکنون نیز بسیارى ازهنرمندان نسل بعد را تحت تاثیر قرارداده است .
جان وینستون لنون، خواننده، ترانه سرا، موسیقیدان، آهنگساز و شاعر، از معروفترین، شناختهترین و برجستهترین چهرههای دنیای موسیقی راک، در انگلستان، به دنیا آمد. او بهعنوان یکی از اعضای موسس گروه بیتلز و یکی از اعمالیترین افراد در افزایش بافت تاریخی موسیقی عامهپسند، در سراسر جهان شناخته شد. وی بههمرا پل مک کارتنی یکی از موفقترین مشارکتها را در نوشتن ترانه در قرن بیستم انجام دادند. در سال ۱۹۷۰ که گروه آنها از هم پاشید، وی بصورت انفرادی حرفهاش را ادامه داد، اما باعت انتقاد و حتی تحسینآمیز شدن آلبوم او «جان لنون پلاستیک باند» شد. لنون در سال ۱۹۷۵ ارجعیت زمان را برای خانوادهاش گذاشت و آلبوم جدیدش «فانتزی دو» را در سال ۱۹۸۰ منتشر کرد، اما سه هفته پس از انتشار این آلبوم، به ضرب گلوله به قتل رسید.
لنون که متولد و بزرگشده لیورپول بود، در ۹ اکتبر ۱۹۴۰ در شهر لیورپول انگلیس، در خانوادهای از طبقه کارگر بهدنیا آمد. وی همواره میخواست مانند پدرش یک ملوان شود، اما پس از گوشسپردن به آهنگهای الویس پریسلی به موسیقی روی آورد. شهرت لنون با آوازهخوانی در گروه موسیقی بیتلز شروع شد، گروهی که وی بنیانگذار و درواقع مغز متفکر آن به شمار میرفت و با عضو دیگر گروه پل مک کارتنی ایجاد کرده بود. این گروه ۱۲ آلبوم منتشر کرد که اولین آنها «Please, Please me» در مارس ۱۹۶۳ به بازار آمد. پس از آنکه آهنگ اصلی آلبوم در صدر فروش در بریتانیا و آمریکا قرار گرفت، دیگر شهرت لنون فراگیر شده بود.
در سال ۲۰۱۰، فروش آلبوم انفرادی لنون، در ایالات متحده بیش از ۱۴ میلیون فروش آلبوم، بههمراه داشت. تعداد ۲۵ تکآهنگ او در ۱۰۰ اثر برتر بیلبورد ایالات متحده نیز نمودار بودند. لنون ماهیت سرکش و شوخ طبعی در موسیقی خود داشت. نوشتنارها، نقاشیها و فیلمهای او بر پایه مصاحبههای وی، او را فعال سیاسی صلحطلب و بحث برانگیز نشان میداد. وی در سال ۱۹۷۱ به شهر نیویورک نقلمکان کرد، جایی که منتقد جنگ ویتنام و دولت ریچارد نیکسون بود، و به اخراج و یا تبعید وی از خاک ایالات متحده حاصل شد. در حالی که آهنگها و ترانههای خود رابر پایه سرود «جنبش ضد جنگ» به تصویب رساند.
او بهجز موسیقی در زمینههای سیاست، صلح، نویسندگی و هنرپیشگی هم فعالیت کرده بود. لنون به عنوان یکی از بهترینهای موسیقی قرن بیستم در سراسر دنیا شناخته میشود. چنانکه در نظرسنجی بیبیسی از مردم انگلستان، در سال ۲۰۰۲، مقام هشتم و از دید مجله رولینگ استون مقام پنجم را کسب، و او را در بین صد شخصیت برتر بریتانیایی در طول تاریخ، نشان داد.
لنون صاحب دو فرزند، از دو همسر خود بود. جولیان لنون از همسر اولش سینتیا لنون و شان اونو لنون از همسر دومش یوکو اونو، که هردو پا در راه موسیقی گذاردهبودند.
در روز هشتم دسامبر سال ۱۹۸۰، وی در حالیکه همراه با همسرش یوکو اونو به آپارتمان خود در ساختمان داکوتا در شهر نیویورک باز میگشت به دست یکی از طرفداران سابقش به نام مارک دیوید چَپمَن به ضرب چهار گلوله کشته شد.
چپمن پس از دستگیری گفته بود برای اینکه مشهور شود، تصمیم به قتل جان لنون گرفت. او از آن زمان تا بهحال در زندان بهسر میبرد. در سالهای دهه شصت وقتی خبرنگاری از او پرسید مرگش را چگونه تصور میکند گفته بود: «احتمالاً یه دیوونه ترتیبم رو میده».
خواننده جاودان گروه بیتلز، ده سال پیش از مرگش در پاسخ به این پرسش که اگر ناگهان بمیری، دوست داری از تو چگونه یاد شود، گفت: «به عنوان یک صلحدوست بزرگ. ما امیدواریم به صلح دست پیدا کنیم. این هدف ماست، و دستاورد بزرگی هم هست. ما همه تلاشمان را برای دستیابی به صلح میکنیم. به طور نمادین، به جای شکستن شیشه مغازهها برای صلح، مثلا میگذاریم موهایمان بلند شود. حتی اگر کارگری موهایش را نزند، به نحوی برای صلح مبارزه کرده است. برای همین میگوییم برای صلح موهایت را بلند کن، یا برای صلح از رختخواب بیرون نیا. میدانید، کارهایی از این قبیل که چیزی را هم خراب نمیکند.»
جان لنون در سالهای آخر عمرش بود که اعتراف کرد شعر ترانه مشهور «تصور کن» را از کتابی تصویری به نام «گریپ فروت» که همسر ژاپنی هنرمندش، به نام یوکو اونو آن را نوشته بود، گرفته است. او گفت: «در واقع این ترانه را باید “لنون اونو” بدانیم. شعر و مفهوم این ترانه از یوکو گرفته شده. اما آن وقتها من یک مقدار خودخواه بودم و اسم یوکو را نبردم. ایده این ترانه از کتاب «گریپ فروت» گرفته شده است.»
«تصور کن» ترانهٔ مشهور آرمانشهری تصنیفشده و اجراشده توسط جان لنون است که در آلبومی به همین نام در سال ۱۹۷۱ منتشر شدهاست. در حالی که در طی این سالها نسخههای متفاوتی از این ترانه توسط اشخاص مختلف اجرا شدهاند، نسخهٔ اصلی با آوازی موقرانه و صدای پیانویی مسحورکننده، کیفیت موسیقایی خود را حفظ کردهاست و در برنامههای رادیو و غیره هنوز هم پخش میشود. در فهرست مجلهٔ رولینگ استون از بهترین ترانههای راک تمام دورانها که بر طبق نظرخواهی از اهل فن منتشر کردهاست، این ترانه رتبهٔ سوم را کسب کردهاست.
ترانه «تصور کن»:
تصور کن
تصور کن هيچ بهشتی در کار نيست
آسان است اگر تلاش کنی
و هيچ جهنمی در زير پايمان نيست
بر بالای سرمان تنها آسمان است
تصور کن همه انسانها
برای امروز زندگی ميکنند …
تصور کن هيچ کشوری نيست
تصورش سخت نيست
هيچ بهانهای برای کشتن يا مردن در راهش نيست
چنان که مذهبی وجود ندارد
تصور کن همه انسانها در صلح زندگی ميکنند
شايد بگويی من رؤيا ميبينم
اما من تنها نيستم
من اميددار روزی هستم که تو به ما بپيوندی
و جهان يکی شود
تصور کن مالکيتی وجود ندارد
تعجب ميکنم اگر بتوانی
نيازی به حرص يا گرسنگی نيست؛
برادری بشر.
تصور کن همه مردم
زمين را با يکديگر قسمت ميکنند…
شايد بگويی من رؤيا ميبينم
اما من تنها نيستم
من اميدوار روزی هستم که تو به ما بپيوندی
و جهان يکی شود
10 نكته درباره جان لنون كه شاید ندانید!
1. در سال 1980 پل مك كارتنی جان لنون را از بازنشستگی درآورد.
اگرچه وانمود میكرد كه از كار پست بیتل یار آهنگسازی قبلی اش نفرت دارد اما لنون فعالیتهای موسیقی مك را كاملاً زیر نظر داشت. آن طور كه شایع شده است پس از شنیدن تك نوازی گروه مك كارتنی در سال 1980، لنون گفته است كه میخواهد برگردد. بعداً هم اعتراف كرد آن آهنگ را دوست دارد.
2. آلبوم همیشگی مورد علاقه وی آلبوم The – B-52s بود
گفته میشود كه در سال 1970 زمانی كه لنون این آلبوم راك لابستر (Rock Lobester) را برای اولین بار در دیسكوی برمودا شنید فورا تشخیص داد كه خواننده آهنگ پایانی خود با عنوان جیغ را به احترام یوكو اونو خوانده است. اونو گفته است زمانی كه او و لنون در حال ضبط آهنگهای آلبوم مشتركشان به نام خیال پردازی دو نفره بودند این آهنگ را گوش كردند. آنچه كمتر عنوان شده است این است كه لنون قبل از مرگش اعتراف كرد این آلبوم تنها آلبوم مورد علاقه وی بوده است.
3. با بازی در فیلم كمدی فرانك اشتاین جوان عنوان بهترین بازیگر مرد را از آن خود كرد
پیتر بویل همسرش لورین آلترمن را زمانی ملاقات كرد كه لورین به عنوان گزارشگر مجله رولینگ استون با مجموعه هنرمندان فیلم فرانك اشتاین مصاحبه میكرد. لورین دوست یوكو بود، در نتیجه این دو زوج هنری دوستان نزدیك هم شدند. به دنبال مرگ لنون، بویل قسم یاد كرد كه هرگز در فیلمهایی كه خشونت را زیبا جلوه میدهند شركت نكند.
4. سال قبل از اینكه برنامه گزارش ورزشی خبر فوت وی را اعلام كند مهمان برنامه ماندی نایت فوتبال بود.
9 دسامبر 1974 لنون به همراه رونالد ریگان -كه بعدها فرماندار كالیفرنیا گردید – مهمان برنامه ماندی نایت فوتبال بوند. بعدها گزارشگر آن برنامه میگفت در آن برنامه ریگان با هیجان هر چه تمامتر قوانین فوتبال را برای لنون توضیه میداد. در 8 دسامبر 1980 قرعه به نام هووارد كوسلی- خبرنگار ورزشی معروف – افتاد كه درطی یك برنامه تلویزیونی از شبكه MFN به جهانیان اعلام كند كه جان لنون كشته شده است. این گزارشگر افسانه ای این اتفاق را یك تراژدی غیر قابل بیان خواند.
5. او یادگارهای گروه «بیتل ها» را جمع آوری كرد
لنون هوادار و حامی مشتاق گروه بیتل ها كه از اواسط دهه 1970 بر سر زبانها افتادند بود و اغلب برای تهیه گزارش از اجراهای جذاب این گروه دستیارانی میفرستاد. میپنگ (May Pang ) – دوست دختر سابق لنون – در اولین اجراهای گروه بیتل ها حضور به هم رساند و همان جا اتفاقی با Jurgen Volmer – دوست قدیمی لنون كه از اجرای بیتل ها در هامبورگ عكس های خیره كننده ای گرفته بود برخورد كرد. لنون یكی از این عكسها را برای پشت جلد آلبوم سال 1970 خود استفاده كرد. یكی دیگر از دارایی های لنون مجموعه عروسكهای گروه بیتل ها بود كه توسط ایتن جان به او اهدا شده بود.
6. پس از جدا شدن گروه Fab Four از همدیگر لنون تنها 3 آهنگ گروه بیتل ها را در كنسرتش اجرا كرد
در سال 1972 لنون در شوی مشهور خود در مدیسون اسكوئر گاردن تنها یكی از آهنگهای گروه بیتل ها به نام Come Together را اجرا كرد. در 1975 با دوست خوبش ایتون جان قرارداد خوبی امضا كرد و استیج سالن گاردن را اجاره كرد و اجرای دونوازی دو آهنگ دیگر بیتل ها با نامهای (I Saw Her Standing There) و “Lucy In The Sky With Diamonds” پرداخت. لنون با گروه (Plastic Ono) دو آهنگ دیگر از بیتل ها با نامهای “Yer Blues ” و ” Give peace a Chance” را هم اجرا كرد اما در آن موقع گروه بیتل ها بطور رسمی از هم جدا نشده بودند.
7. طرفدار گروه Bing Crosby بود.
اولین اجرای بزرگ بیتل ها “Please Please me” با الهام از یك خط آهنگی (Please lend me a little ear to my please ” كه گروه بینگ كراسبی میخواندند بود. در 1978 یوكو اونو به مناسبت تولد لنون یك گرامافون سكه ای درب شیشه ای مارك Wurlitzer به او كادو داد كه لنون آن را از تمام آهنگهای بیتل ها پر كرد.
8. اولین عضو از بیتل ها بود كه به تك نوازی پرداخت
لنون همواره از جداشدن مك كارتنی از بیتل ها عصبانی بود اما در حقیقت خود لنون اولین كسی بود كه از گروه جدا شد. اگر چه لنون میتوانست خودش را با این حقیقت دلداری دهد كه خود او اولین كسی بود كه بدون یارانش به اجرای برنامه پرداخت. اولین حضورش بدون حضور بیتل ها در دسامبر 1968 با فیلم رولینگ استون Rock and Roll Circus بود. در سپتامبر همان سال در شویی در تورنتو با گروه Plastic Ono به اجرای live Peace پرداخت.
9. محل خاكستر جسد وی مشخص نیست
مكان خاكستر لنون هرگز فاش نشد. فرضیه ای هست كه گفته میشود خاكستر وی جزء دارایی های یوكو اونو میباشد اگرچه گمانه زنی دیگر این است كه مقداری از خاكسترش در بنای یادبود استرابری واقع در سنترال پارك نیویورك بر باد داده شده باشد. مهم تر اینكه با توجه به مرگ لنون، یوكو اونو و پل مك كارتنی هر دو درخواست كرده اند كه هرگز نام قاتل وی را تكرار نكنید. این كار كمك میكند تا خواسته یك شخص دیوانه برای رسوایی محقق شود.
10. تنها عضو گروه بیتل ها بود كه در اجراهای پل مك كارتنی حاضر نشد
رینگو استار در اجرای 1974 مك كارتنی حضور یافته بود و جورج هریسون هم در اجرای 1993 وی حضور به هم رسانید. اگر چه هر دو اینها از حضور بر روی استیج امتناع كردند اما لنون تنها كسی بود كه هرگز در هیچ یك از برنامه های مك كارتنی شركت نكرد اما ملاقات با مك كارتنی در نیو اورلئان در طول آخرین جلسات ضبط آلبوم ونوس و مریخ را عمیقاً مورد بررسی قرار داد. اینكه لنون در این آلبوم حاضر بوده است یا نه حدس دیگری است.