گوینده اخبار مرتب با لحنی كه نگرانكننده به نظر میرسد میگوید زمین در حال گرم شدن است. صفحه روزنامهها پر است از خبرهای نگران كننده در مورد آلودگی آبها، تغییرات آب و هوایی، تخریب زیست – محیطی و مطالبی از این دست. اما كمتر كسی در مورد اینكه این همه اتفاقات و تغییرات ناگوار در مورد تغییرات اكوسیستمی كه در اطراف ما اتفاق میافتد، روی آثار تاریخی، مناطق توریستی، پدیدههای طبیعی كه عمر بعضی از آنها به چند ده هزار سال میرسد، چه تا ثیری میگذارد صحبت میكند.
دنیای اطراف ما در حال تغییر است. این تغییر شامل فرسایش هم میشود. فرسایش بنای بینظیری مانند تاج محل یا پدیده طبیعی مانند جزیره مرجانی در استرالیا. متاسفانه نابودی بعضی از آنها ناگزیر است و كاری از دست ما برنمیآید. اما این فرصت را داریم كه تا قبل از بین رفتن، آنها را از نزدیك ببینیم. فرصتی كه ممكن است نصیب فرزندان ما نشود. پس اگر اهل مسافرت هستید شاید بد نباشد كه این 10مكانی را كه به شما در ادامه معرفی میكنیم در اولویت قرار دهید.
جزیره گالاپاگوس
هرساله میزان توریستها 12 درصد افزایش پیدا میكند. هتلها، رستورانها و ماشینها بیشتر، آن را از زیبایی طبیعی یك جزیره دست نخورده دور میكنند. كارگران، برای به دست آوردن غذاهای متنوعتر حیوانات را به جزیره قاچاق میكنند و كشتیها موشها را وارد جزیره میكنند. همه اینها كمك میكنند به تخریب سریعتر طبیعت جزیره.جزایر گالاپاگوس ؛گروه-جزیرهای آتشفشانی در اقیانوس آرام، در 926 کیلومتری غرب اکوادور است.
این گروه-جزیره روی خط استوا قرار گرفته و از لحاظ جغرافیای سیاسی بخشی از اکوادور محسوب میشود. جزایر گالاپاگوس و آبهای اطراف آن یکی از استانهای اکوادور و همچنین یک پارک ملی و یک منطقه محافظت شده دریایی را تشکیل میدهند. زبان رسمی در این جزایر اسپانیولی است و جمعیت آنها کمی بیش از 25000 نفر است.
شهرت این جزایر به خاطر گونههای جانوری و گیاهی منحصر به فردی است که در این جزایر یافت میشوند. اولین ورود ثبت شده به این جزایر مربوط به سال 1535 میلادی و زمانی است که یک کشیش اهل دومینیکن بهنام فری توماس دو برلانگا برای حل یک اختلاف ما بین فرانسیسکو پیزارو و افسران تحت فرمانش به پرو رفت.
جزیره مالدیو
مالدیو كوچكترین كشور دنیاست. 80 درصد از 1200 جزیره آن بیشتر از یك متر از سطح دریا ارتفاع ندارند. كمتر از 100 سال دیگر این جزیره غیرقابل سكونت خواهد شد. این مساله در سال 2008 بسیار جدی شد و رییس جمهور و دولت این كشور شروع كردند به خریدن زمینهایی در كشورهای دیگر مانند هند تا در زمانی كه آب بالا میآید بتوانند شهروندانشان را به آنجا منتقل كنند.
مالدیو کشوری است جزیرهای در اقیانوس هند واقع در جنوب غربی هند. پایتخت آن ماله است. جمعیت این کشور ۳۲۸ هزار نفر و واحد پول آن روفیه مالدیو است.زبان رسمی این کشور دیوهی نام دارد که زبانی هندواروپایی است و همانندیهایی با زبان سینهالی قدیم دارد.
مردم آن از قوم مالدیوی هستند که تبارشان به مردم سریلانکا و هند (آمیخته آریایی و دراویدی) میرسد و رگههایی از اعراب نیز در میان آنها وجود دارد. هم زبان و هم مردم آن با نام دیوِهی خوانده میشوند واژه دیبـَجات و دیباجات که در فارسی و عربی در قدیم برای مالدیو به کار میرفت نیز شکلی از همین واژه دیوهی است.
دیواره بزرگ مرجانی
بالا آمدن دمای اقیانوس، آلودگی اقیانوس، اسیدسازی اقیانوس و طوفانها به صورت مستمر دیوار مرجانی را تخریب میكنند و باعث سفید شدن مرجانها میشوند. تخمین زده میشود كه 60درصد دیوارههای مرجانی دنیا تا سال 2030 از بین خواهند رفت. به این ترتیب هشت هزار سال خلقت طبیعی در كمتر از مدت زمان عمر ما از بین خواهند رفت. دیواره بزرگ مرجانی به مجموعه عظیمی از صخرههای مرجانی گفته میشود که در شرق کشور استرالیا و در اقیانوس آرام قرار گرفتهاند.
«دیواره بزرگ مرجانی» بزرگترین مجموعه صخرههای مرجانی در دنیا به شمار میآید. این مجموعه بزرگ، شامل بیش از سه هزار صخره و 900 جزیره مختلف است که به صورت نواری در دریای کورال در شرق ایالت کوئینزلند کشیده شدهاند و در مجموع بیش از 300 هزار کیلومتر گستردگی و ۲۶۰۰ کیلومتر طول دارند.
«دیواره بزرگ مرجانی» از جاذبههای گردشگری استرالیاست و یکی از نمادهای کوئینزلند به شمار میآید. شهرهای تانزویل، کَنز و مِکای از شهرهایی هستند که برای دیدن صخرههای مرجانی مورد استفاده گردشگران قرار میگیرند.
ونیز
ونیز همیشه غرق در آب بوده، اما بالا آمدن سطح دریا وضعیت آن را غمناكتر میكند. سطح سیلابها هرساله افزایش پیدا میكنند و این نگرانی وجود دارد كه چقدر دیگر ونیز میتواند بالای آب باشد.گردشگری یكی از نگرانیهای مهم در مورد این شهر است. تنها در سال 2007، 21 میلیون نفر از ونیز بازدید كردند، یعنی حدودا 40 برابر جمعیت آن.
وِنیز جزیرهای است در شمال ایتالیا که در میان دریای آدریاتیک قرار گرفته است. این شهر بهصورت جزیرههای کوچک است که جزیرهها به وسیله کانالهایی از هم جدا شدهاند و تردد در شهر به وسیله قایق صورت میگیرد. از دیدنیهای این شهر میتوان به میدان سن مارکو محل دفن مرقس یکی از حواریون عیسی مسیح که به سن مارکو مشهور است، اشارهکرد.
ونیز شهر جشنوارهها و کارناوالها نیز هست. برای مثال جشنواره فیلم ونیز در اواخر آگوست، هر سال یکی از اتفاقات مهم دنیای فیلم و هنر است. کارناوال مشهور ونیز هم که در ماه فوریه در تمام شهر برپاست، از بزرگترین و قدیمیترین کارناوالهای جهان است. این کارناوال به کارناوال ماسکها نیز مشهور است.
دریای مرده(بحر المیت)
در چهار دهه گذشته، دریاچه نمكی یك سوم كوچكتر شده است. نزدیكترین رستورانها به این دریاچه در چهاردهه گذشته حدود یك مایل از دریاچه دورتر شده است. رود اردن تنها منبع تغذیه این دریاچه است و به دلیل ساختن سدهای متعدد وكنترل كردن آب ورودی آن توسط سدها در سالهای گذشته، میزان آب ورودی آن كاهش پیدا كرده است. به همین دلیل دریای مرده احتمالا تا 50سال آینده از بین خواهد رفت.
دریای مرده که در غرب اردن، و شرق فلسطین (کرانه باختری) واقع شدهاست، سواحل اطراف آن پستترین نقطه خشکیهای زمین به شمار میرود. این دریا به این دلیل دریای مرده(بحر المیت) نامیده میشود که هیچ جانور یا گیاهی به طور دائمی در آن زندگی نمیکند.
ارتفاع گودترین نقطه آن 422 متر کمتر از سطح دریاست. بیشترین عمق آب این دریا تاکنون از 378 متر بالاتر نبودهاست. آب آن فقط از طریق تبخیر کاهش پیدا میکند، پس در نتیجه میزان نمک و سایر املاح که از طریق رود اردن و دیگر نهرهای کوچک به آن وارد میشود، افزایش مییابد. این دریاچه با 33.7 درصد غلظت مواد محلول یکی از شورترین دریاچههای دنیاست.
كوهستان آلپ
كوهستان آلپ اروپا در ارتفاع كمتری از كوهستان راكی قرار دارد و یخچالهای طبیعی و مكانهای اسكی آن در معرض خطر بیشتری از جانب پدیده گرمایش زمین قرار دارند. میانگین دمای زمین حدود دو درجه از قرن نوزدهم بیشتر شده و با این وضعیت یخچالهای طبیعی این كوهستان ممكن است تا سال 2050 از بین بروند. رشته کوههای آلپ یکی از عظیم ترین رشته کوههای اروپاست که از هشت کشور اروپایی میگذرد.
رشته كوههای آلپ از اتریش و اسلونی واقع در شرق تا ایتالیا، سوییس، لیختن اشتاین، آلمان، فرانسه و موناکو در غرب گسترده شده است. قله بلانک با ارتفاع 4811 و مون بلان با 4807 متر مرتفعترین قلههای این رشته كوه هستند. قسمت عمده آلپ را یخ و برف دائمی پوشانده و تعداد زیادی یخچال در آن وجود دارد که طولانیترین آنها گریت آلچ به طول تقریبی ۲۲ کیلومتر است. کوه آلپ عارضهای طبیعی است که در نتیجه برخورد صفحات قارههای آفریقا و اروپا به وجود آمده و موجب ناپدید شدن بخش غربی اقیانوس تتیس شد که قبلا در بین این دو قاره قرار گرفته بود.
ماداگاسكار
اگر هیچ كاری برای نجات چهارمین جزیره بزرگ دنیا انجام نشود، جنگلهای آن تا 35 سال آینده و همینطور به دنبال آن گونههای منحصر به فرد آن مانند میمونهای لمور كه ماداگاسكار به خاطر آن معروف است. اكوسیستم جنگلهای این جزیره به خاطر ورود انسانها، كاركردن كشاورزها و شكار غیرقانونی در حال از بین رفتن است. ماداگاسکار کشوری جزیرهای است واقع در اقیانوس هند، در کنار سواحل جنوب شرقی آفریقا. پایتخت آن شهر آنتاناناریوو است.
ماداگاسکار چهارمین جزیره بزرگ جهان است. جمعیت ماداگاسکار 22 میلیون نفر و زبانهای رسمی این کشور مالاگاسی و فرانسوی است. واحد پول این کشور آریاری مالاگاسی نام دارد. حدود نیمی از مردم این کشور مسیحی و نیمی دیگر پیرو سنتهای دینی بومی هستند.
سنت دینی بومی این کشور بر پیوند میان زندگان و نیاکان درگذشته آنها تمرکز دارد. در دوران پیشاتاریخ با تکهتکه شدن ابرقاره گندوانا، ماداگاسکار حدود ۸۸ میلیون سال پیش از شبهجزیره هند جدا شد. این امر باعث شد تا بیش از ۹۰ درصد از حیات وحش و زیست گیاهی این جزیره مختص خودش باشد.
حوضه كنگو
بیش از دو سوم جنگلها، و گیاهان و حیات وحش منحصر به فرد آن در حوضه كنگو تا سال 2040 از بین خواهند رفت؛ مگر اینكه تلاشهای موثر بیشتری برای حفاظت از آن انجام شود. هرسال 10میلیون هكتار از جنگلهای آن بر اثر استخراج معدن، ورود غیرقانونی، كشاورزی، دامداری و جنگهای چریكی از بین میرود.
حوزه كنگو یكی از بینظیرترین مناطق سرسبز و جنگلهای دنیا را به واسطه جلگههای حاصلخیزش دارد. این منطقه به دلیل نزدیكی به خط استوا آب و هوایی گرم و شرجی دارد و یكی از بهترین مناطق برای رویش جنگلهای گرمسیری است.
این جلگهها در محور رودخانه كنگو تشكیل شدهاند كه از شرق آفریقا آغاز میشوند و تا غرب آفریقا امتداد دارند. گونههای گیاهی و جانوری متنوع و همینطور جنگلهای بكر از جاذبههای گردشگری این منطقه در حال نابودی به حساب میآید.
پارك ملی یخچالی
حدود 100 سال پیش، 150 یخچال سنگی در سراسر پارك ملی یخچالی وجود داشت، اما اكنون تنها 27 تا از آنها باقی مانده و تا سال 2030 همه آنها از بین خواهند رفت (اگر زودتر از بین نروند!). به علت نبود آب سرد و زمانی كه تمام یخچالها آب شوند ممكن است اكوسیستم این پارك به طرز غمباری عوض شود.
پارک ملی یخچالی یک پارک ملی در ایالت مونتانا در آمریکاست. مساحت این پارک 4102 کیلومتر مربع است و قسمتی از پارک در کشور کانادا قرار دارد. شهرت پارک بیشتر بهخاطر مناظر سر به فلک کشیده و یخچالهای طبیعی آن و همچنین به خاطر گونههای متنوع جانوری است كه در آن زندگی میكنند.
دو گونه خرس گریزلی و سیاهگوش كانادایی در حال انقراض تنها در این پارك یافت میشوند. همچنین 260 گونه پرنده در این جزیره تا به حال شناسایی شدهاند كه در هیچ جای دیگر دنیا از نظر آماری نمونه ندارند.
تاج محل
جمعیت زیاد گردشگران و آلودگی هوا سنگهای سفید تاج محل را كمكم از بین میبرند. با توجه به اینكه این بنا در قرن هفدهم ساخته شده، ممكن است به زودی بازدید آن برای عموم به دلیل آسیبهای جدی كه دیده است محدود شود.
تاجمحل از پرآوازهترین بناهای جهان و آرامگاه زیبا و باشکوهی است که در نزدیکی شهر آگره و در 200 کیلومتری جنوب دهلی نو پایتخت هند واقع شدهاست و یکی از عجایب هفتگانه جدید دنیا بهشمار آید. این بنا به دستور شاه جهان، پنجمین امپراتور گورکانی هند به منظور یادبود همسر ایرانیتبارش،به نام ارجمند بانو بیگم مشهور به ممتاز محل که در سال 1631 میلادی در سفری جنگی بههنگام وضع حمل فوت کرد بنا شدهاست.
خود شاهجهان نیز بعدتر در همانجا به خاک سپرده شد. همانطور که مشخص است، نام این بنا، ایرانی است. این ساختمان بر پایه مخلوطی از معماری ایرانی، هندی و اسلامی بنا شدهاست و در ساخت آن 20 هزار هنرمند و معمار از نقاط مختلف آسیا بهخصوص ایران، شبه قاره هند، آسیای میانه و آناتولی شرکت داشتهاند.
وب سایت همشهری 6 و 7