این کار نویدبخش آن است که دیگر مسائلی مثل دستخط بد به فراموشی سپرده شود و از آن پس دیگر شاهد سوء استفادههای دارویی برخی از بیماران برای تهیه داروهای شبهمخدر و مسکن غیرضروری نباشیم، مشکلی که باعث شده بود تنها در سال ۲۰۱۳، بیش از ۱۲۰۰ مورد مرگ پیش بیاید.
البته قرار بود این تحول یک سال پیش رخ بدهد، اما برخی از ملاحات، از جمله مسائل امنیتی مربوط به نرمافزار باعث شد که کار به تأخیر بیافتد.
تا ماه ژانویه سال میلادی جاری، ۶۰ درصد از پزشکان و تجویزکنندگان دارو، توانستند سیستم الکترونیک نسخه دارو را یاد بگیرند.
در مقام عمل مشکلات دیگری هم به کمین نشستهاند، مثلا در سیستم جدید بیماران باید داروخانهای که قرار است دارو را از آن بخرند، از چند داروخانه پیشنهادی انتخاب کنند، حالا اگر دارو گران باشد و بیمار قدرت تهیه آن را نداشته باشد، یا اینکه یک داروخانه دارو را نداشته باشد، نسخه اولیه حتما باید طی مراحلی باطل شود و دوباره یک نسخه جدید تهیه شود.
در ایران هم ما گاه حرفهایی در مورد دفترچههای الکترونیک یا نسخههای دیجیتال میشنویم، اما راستاش را بخواهد مشکل عمده ما دیجیتال کردن و سایبری کردن کارها نیست، مشکل این است که خیلی اوقات آن فاقد سامانههای منسجم اجرایی هستیم.
در قسمت بهداشت و درمان، عملا سیستم ارجاع وجود ندارد، طوری که یک بیمار میتواند نزد هر پزشکی که خواست، مراجعه کند. این امر باعث میشود که او برای یک مشکل ساده، مثلا پرفشاری خون، نزد سرشناسترین کاردیولوژیستها برود و گرانترین آزمایشات و تستها برایش درخواست شود. یک بیمار در سیستم آشفته ما، میتواند برای یک بیماری ویروسی ساده مه خیلی اوقات نیازی به تجویز دارو ندارد، در دوره چند روزه بیماری خود، نزد چندین پزشک برود و پزشکان را ملزم به تجویز داروهای تزریقی کند.
به عبارتی هم بیماران و هم پزشکان، در چرخه معیوبی گرفتار آمدهایم که گریزی از آن نمیشناسیم. بنابراین صحبت از دیجیتال کردن پذیرشها و نسخهها تا زمانی که مشکلات بنیادی ما حل نشوند، بیمعنی خواهد بود.
مثل این میماند که شما تا پیش از این کاغذی اشتباه میکردید و حالا به صورت دیجیتال و حسابشده شاهد تجویز غیرمنطقی آنتیبیوتیک و داروها و پروسههای تشخیصی که مورد ندارند، باشید.
اما در یک سیستم اصلاحشده هم ما مثل همیشه، مشکلاتی در زمینه اخذ فناوری داریم:
- نبود بستر اینترنتی قالب اعتماد
- ناتوانی پزشکان میانسال و سن بالا در زمینه یادگیری فناوریهای جدید
- توقعات بیجای مردمی که به تجویز مقدار زیاد دارو عادت کردهاند و فشار آنها به مراجع قانونگذار و نظارتی برای بازگشت به سیستم قبلی
- مشکلاتی که احتملا باعث خواهند شد، تجویز و تهیه برخی از داروهای ضروری در مراحل نخستین اجرای چنین طرحی، دشوار شود یا محدودیتهای بیمعنی
- استفاده از نرمافزارهای ناکارآمد که مناسب نیاز طراحی نمیشوند.
- بیتوجهی به امنیت اطلاعات و حریم خصوصی بیماران
- فقدان سامانههای اصلاحی برای جمعآوری بازخورد و اصلاح تدریجی سیستمهای مکانیزهشده و دیجیتال
- احتمال مقاومت یا دور زدن قانون توسط مراکز پزشکی، شرکتهای تهیه و توزیع دارو و تجهیزات پزشکی یا پزشکانی که در یک سیستم دیحیتال، ممکن است عملکردشان شفاف و سؤالبرانگیز شود.