کوه نور یکی از زیباترین الماس های تاریخی که سال ها پیش به انگلستان منتقل و بر تاج ملکه نصب شد، اکنون به نشانه حُسن نیت ملکه انگلستان به ایران بازپس داده می شود تا در کنار زوج خود الماس معروف دریای نور، در خزانه جواهرات ملی بانک مرکزی ایران به نمایش عمومی گذاشته شود.
به گزارش شفقنا از خبرگزاری میراث فرهنگی، دفتر مخصوص ملکه الیزابت دوم، به نقل از وی اعلام کرد که تصمیم ملکه برای بازپس فرستادن کوه نور به ایران قطعی است و این گوهر گران‌بها به زودی طی مراسمی رسمی به ایران بازپس فرستاده خواهد شد تا به گنجینه جواهرات این کشور افزوده شود.
دفتر الیزابت دوم درباره علت این تصمیم ملکه بریتانیا اعلام کرد: «اراده ملکه بر این است که با این حرکت نمادین بخشی از لطماتی را که طی چند قرن اخیر به ملت و کشور ایران به خاطر برخی سیاست‌های دخالت جویانه بریتانیا وارد شد، جبران نماید.
الیزابت دوم درباره دیگر انگیزه‌های این تصمیم افزود: «البته بجز ابراز حُسن نیت و تلاش نمادین برای جبران گذشته، این تصمیم انگیزه های شخصی نیز دارد. در سال 1961 که به اتفاق همسرم پرنس فیلیپ سفری چند روزه به ایران داشتم و از شهرهای تاریخی شیراز و اصفهان بازدید کردم و دیداری از تخت جمشید و میدان نقش جهان داشتم، شیفته عظمت و شکوه تاریخ ایران شدم و از آن زمان تاکنون هر وقت که این گوهر گران‌بها را می‌بینم، احساس می‌کنم که شایسته است این امانت به ملت بزرگ ایران باز پس داده شود.
این تصمیم ملکه از سوی دفتر مخصوص او در حالی اعلام می شود که پیش از این، هند نیز ادعای مالکیت این گوهر تاریخی را داشته و برخی از چهره‌های برجسته هند ازجمله نوه ماهاتما گاندی از انگلستان خواسته بودند تا کوه نور را که در دوران استعماری از هند برده شد، بازگرداند. اما دیوید کامرون، نخست‌وزیر و رهبر حزب محافظه کار انگلستان، در سفری که به هند داشت به این درخواست ها پاسخ منفی داد.
الماس تاریخی کوه نور، در سال 1656 میلادی از قلعه باستانی “گلکنده” در نزدیکی “حیدرآباد” در ایالت “آندرا پرادش “هندوستان به دست آمد. کوه نور توسط یک ایرانی به نام “میرزا محمد میر جمله” وزیر ایرانی “عبدالله قطب شاه” به “شاه جهان” پادشاه گورکانی هند هدیه شد و در سال 1738 میلادی، پادشاه ایران “نادر شاه افشار” آن را بازپس گرفت و نام “کوه نور” را برای آن برگزید.
کوه نور پس از مرگ نادرشاه، توسط “احمدشاه درانی” به افغانستان منتقل و سپس به دست “شاه شجاع” افتاد. کوه نور، پس از شکست “شاه شجاع” از سردار هندی ملقب به “شیر پنجاب”، به هند برده شد و بعدها به دست “کمپانی هند شرقی” بریتانیا افتاد و در سال 1877 رسماً اعلام شد این الماس در اختیار ملکه ویکتوریا- امپراتور بریتانیا در دوران استعمار بریتانیا بر هند – است و اکنون زینت بخش تاج ملکه است.
الماس کوه نور پیش از تصمیم ملکه الیزابت دوم برای بازپس فرستادن آن به ایران، در برج لندن، قصری تاریخی در ساحل شمالی رود تیمز، نگهداری می‌شد.
