با اجرای توافق هسته ای جامعه جهانی با تهران و گشوده شدن بازارهای ایران، بازرگانان اروپایی رونق تجارتی با ایران را انتظار داشتند. اما سه ماه پس از برداشتن بسیاری از تحریم ها، بر ناراحتی سیاستمداران، دیپلمات ها و بازرگانان اروپایی، که قادر نیستند ده ها معامله انرژی، هوانوردی و ساختمانی با ایران را تکمیل کنند، افزوده می شود.
روزنامه نیویورک تایمز در گزارشی از تهران به این موضوع پرداخته و به نقل از اروپائیان، آمریکا را به عنوان مانع اصلی معرفی کرده است. بانک های اروپایی که می ترسند تحریم های جدیدی آمریکا بر ایران به دلیل برنامه موشکی و حمایت از تروریسم را نقض کنند، از گشایش اعتبار برای هر معامله ای خودداری می کنند و عملا انزوای ایران از سیستم مالی جهانی را تداوم می بخشند.
اروپایی ها همچنین به مقررات جدید ویزای آمریکا اشاره می کنند که ورود آنها به آمریکا را اگر به ایران سفر کرده باشند دشوار می کند، و یادآور می شوند محدودیت های مالی و مسافرتی رسیدن به توافق با همتایان ایرانی شان را تقریبا ناممکن می سازد.
اروپائیان می گویند موانع آمریکا همچنین رهبری ایران را خشمگین می سازد و آنچه را که از دید آنها یکی از هدف های اصلی معامله اتمی است، ضعیف می کند.
از نقطه نظر ایرانی ها، موانع آمریکا اجرای توافق اتمی را به خطر می اندازد و تندروها را تقویت می کند. سیروس رزاقی مدیر شرکت مشاوره آرا در تهران گفت “پرسش این است حالا که تحریم ها برداشته می شود، چه وضعیتی هنگام معامله با ایران پیش خواهد آمد؟ هیچ چیز روشن نیست.»
نیویورک تایمز در ادامه گفته های آیت الله خامنه ای در دیدار اخیر با نخست وزیر ایتالیا را که، شکایت کرد توافق اتمی نتیجه ملموسی نداشته و “آمریکایی ها کشورهای دیگر را از همکاری با ایران می ترسانند” نقل می کند و می افزاید، محمدجواد ظریف وزیر خارجه ایران نیز روز چهارشنبه به هیات سردبیری نیویورک تایمز گفت، تهران خواهان دسترسی به سیستم مالی آمریکا نیست، اما انتظار دارد واشنگتن به معامله ایران با بانک های اروپایی کمک کند، و اجازه دهد آنها با آسودگی خیال با ایران معامله کنند.
گزارشگر نیویورک تایمز موانع مالی را خبری بد برای حسن روحانی رئیس جمهوری ایران می داند و می گوید، تندروها به پیچیدگی های مالی به عنوان شاهدی که به آمریکا هرگز نمی توان اعتماد کرد اشاره کرده اند.
از سوی دیگر، مقامات آمریکایی می گویند آنچه از دسترسی ایران به سیستم مالی آمریکا جلوگیری می کند، فقط تحریم ها نیست، خودداری ایران از به روز در آوردن مقررات حاکم بر پولشویی در سال های انزوا، و نیز ممنوعیت های مرتبط با تروریسم، نیز مانع این امر می شود.
دیپلمات ها و آگاهان صنعت نفت می گویند، تا وزارت خزانه داری آمریکا وضعیت استفاده از دلار برای فروش نفت ایران را روشن نکند، شرکت های نفتی اروپایی هیچ معامله ای با ایران انجام نمی دهند.
نیویورک تایمز ادامه می دهد اروپا هرگز هیچ محدودیت تجاری بر ایران وضع نکرد. تا سال ۲۰۰۶، آلمان بزرگترین شریک بازرگانی ایران بود و ده ها پرواز بین اروپا و ایران صورت می گرفت؛ نفت ایران در بندر روتردام هلند پالایش می شد و رویال داچ شل و توتال، غول های نفتی اروپا، در پروژه های بزرگ نفتی ایران شرکت داشتند.
وقتی اتحادیه اروپا به کوشش های آمریکا برای متوقف ساختن برنامه اتمی ایران پیوست، کار اصلی اش این بود که تحریم هایی را بر صنعت نفت ایران برقرار کند. بانک ها، شرکت ها و تولیدکنندگان نفت متعاقبا آن کشور را، پس از آن که دولت اوباما تحریم های سختی را وضع کرد، رها کردند.
با این حال، روزنامه نیویورک تایمز به نقل از مقام های اروپایی می نویسد، آنها علیرغم موانع موجود، تصمیم دارند راه را برای تجدید مناسبات بازرگانی خود با جمهوری اسلامی ایران هموار کنند.
VOA/ New York Times
