رونمایی از سمبل وفاداری در موزه ملی ایران

 تندیس های پنه‌لوپه با عنوان پیکره ای برای صلح با حضور معاون رئیس جمهور ایران، وزیر فرهنگ ایتالیا و سفیر واتیکان در ایران در موزه ملی ایران به نمایش درآمد. سه پیکره از بانوی افسانه ای یونانی که سمبل وفاداری به همسر شناخته می شود با حضور جمعی از هنر دوستان و مقام های رسمی سه کشور ایران ، ایتالیا و واتیکان به نمایش درآمد.

مراسم رونمایی از ۴ مجسمه موسوم به خواهران پنه لوپه ساعت ۲۰ دوشنبه ۶ مهر ۹۴ در موزه ملی ایران برگزار شد. این برنامه با برپایی نمایشگاه مشترک با کشور ایتالیا با عنوان “پیکره ای برای صلح، پنه لوپه از تخت جمشید تا رم” با حضور مسعود سلطانی فر معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و وزیر میراث، فعالیت های فرهنگی و گردشگری ایتالیا، در موزه ملی ایران در خیابان سی تیر برگزار شد.

به گقته مسئولان، این مجسمه ها قرار است در نمایشگاهی با عنوان پیکره ای برای صلح؛ پنه لوپه از تخت جمشید تا رُم به مدت چهارماه به نمایش درآیند. این ۴ پیکره شامل ۴ مجسمه پنه لوپه است که دو مجسمه متعلق به موزه واتیکان در رُم، یک مجسمه متعلق به موزه کاپی تولینی در ایتالیا و یک مجسمه به همراه انگشت دست متعلق به ایران که پیش از این به مدت چهار ماه در بنیاد پرادا میلان به نمایش درآمده بود. مجسمه پنه لوپه که در کاوش های تخت جمشید به دست آمده است، در دوره هخامنشی توسط دولت رُم به عنوان هدیه صلح به پادشاه ایران اهدا شد، اما در زمان حمله اسکندر مقدونی به ایران آسیب دید.

سرزمین ایران پر از زنان وفادار است

رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری با اشاره به حادثه اخیر سرزمین منا و فوت مظلومانه تعدادی از حجاج ایرانی و دیگر کشورها، گفت: اکنون زنان ایرانی بسیاری منتظر بازگشت همسران خود هستند.

مسعود سلطانی فر با بیان اینکه تاریخ سرزمین ایران سرشار از عشق و محبت و وفاداری همسران است افزود: در طول هشت سال دفاع مقدس همواره زنان ایرانی حامی و پشتیبان و چشم به راه همسران خود بودند که در جنگ تحمیلی از سرزمینشان دافع می کردند.

او گفت: تردیدی نیست که در جهان امروز میراث فرهنگی ابزاری سازنده برای ترویج صلح، نوعدوستی و نزدیکی ملت هاست در روزگاری که میراث فرهنگی ملت ها در برخی از کشورها بدست گروهای افراطی و خشونت طلب منهدم می شوند پرداختن به این موضوع اهمیت دو چندانی را پیدا می کند.

رئیس سازمان میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری افزود: شاید میراث فرهنگی نقطه اشتراک بین فرهنگی ها مختلف است و گروه های افراطی با نابود کردن آثار مادی فرهنگی به دشمنی با آن می پردازند.

سلطانی فر بر پایی نمایشگاه های این چنینی را محلی برای معرفی فرهنگی های مختلف دانست و گفت: میراث فرهنگی حاصل تعامل فرهنگ ها و بیانگر و پیام آور صلح دوستی بین ملت ها در طول تاریخ است.

او با اشاره طرح جهانی جمهوری اسلامی و جهان عاری از خشونت افزود: امیدورایم برپایی این نمایشگاه ها به تعامل بین ملت ها کمک کرده و با تقویت ارتباط آنان به کاهش خشونت و ترویج صلح کمک کند.

سلطانی فر با اشاره به توافق اخیر ایران با کشورهای غرب گفت:‌ پس از پایان تحریم های ظالمانه قصد داریم با همه کشورها و در همه زمینه ها تعامل داشته باشیم که در این مورد ایتالیا خایگاه خاصی خواهد داشت.

رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در این مراسم گفت: ایتالیایی ها فرصت سرمایه گذاری در حوزه گردشگری ایران را از دست ندهند.

مسعود سلطانی فر در دیدار خود با وزیر فرهنگ ایتالیا در موزه ملی ایران با اشاره به سوابق مشترک همکاری های فرهنگی بین دو کشور افزود: پیوندهای فرهنگی ایران و ایتالیا سابقه دیرینه دارد و اراده دولت بر تقویت و توسعه این روابط است. روابط نهادها و مراکز فرهنگی دو کشور عمیق و دائمی بوده است که امیدواریم در دوران جدید نیز این ارتباطات ارتقا یافته و در بخش گردشگری نیز فعالیت های جدی تری داشته باشیم.

سلطانی فر گفت: مایلیم از تجربیات ایتالیا در زمینه گردشگری استفاده کنیم و تقاضا داریم طرف ایتالیایی نیز با اعزام گردشگر سرمایه گذاری و آموزش نیروی انسانی به ما کمک کند. پیشنهاد می کنم سرمایه گذاران ایتالیایی از فرصت ویژه ای که برای سرمایه گذاری در صنعت توریسم در کشورمان به وجود آمده است استفاده کنند و از بازار خوب این صنعت به نفع دو طرف بهره برداری کنند.

رئیس سازمان میراث فرهنگی با اشاره به سفر رئیس جمهور ایران در آینده نزدیک به کشور ایتالیا پیشنهاد کرد زمینه های همکاری مشترک در قالب سندی به امضای طرفین برسد.

وزیر فرهنگ ایتالیا نیز در این مراسم با اشاره به پیکره پنه‌لوپه گفت: بعضی از آثار هنری علاوه بر ارزش هنری دارای ارزش معنوی خاصی است که می تواند فرهنگ های مختلف را به هم پیوند دهد.

داریو فرانچسکینی با تشکر مقام های جمهوری اسلامی که با استفاده از آثار هنری در پی تبلیغ صلح هستند، افزود: امیدواریم بتوان با مشارکت هم از نابودی آثار تاریخی کشورهای همسایه ایران جلوگیری کنیم.

او با بیان اینکه طرحی های مشترک بسیاری با همکاری کارشناسان میراث فرهنگی دو کشور انجام شده و یا در حال انجام است، تأکید کرد: کارهای مشترک باعث تعمیق پیوند بین ملت ها می شود. آثار هنری از دیوارهای بلند دو هزارساله عبور کرده اند هم اکنون که مرزهای کشور ها به خطی تبدیل شده است می توان با ابزار هنر همدلی ملت ها بیشتر کرد.

فرانچسکینی افزود: تبادل هنرمندان و جوانان دو کشور می تواند مقدمه ای برای آشنایی دو ملت باشد.

وزیر فرهنگ ایتالیا نیز با اشاره به همکاری های مشترک دو کشور در زمینه های فرهنگی، باستان شناسی و آموزشی نیز گفت: ما علاقه مند همکاری بیشتر به خصوص در صنعت گردشگری هستیم.

فراچسکینی گفت: اعزام جوانان دو کشور در قالب گردشگر باعث تحکیم روابط بین دو ملت می شود. ما در زمینه آموزش نیروی انسانی بخش گردشگری نیز آماده ایم تجربیات خود را در اختیار دانشجویان ایرانی قرار دهیم.

فرانچسکینی با اشاره به دیدارش با وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: امیدواریم همکاری ما در بخش های باستان شناسی، مرمت، آموزش و تبادل گردشگر به حد قابل قبولی ارتقا پیدا کند.

در پایان این مراسم وزیر فرهنگ ایتالیا و هیأت همراه و رئیس سازمان میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری از پیکره های پنه لوپه در موزه ملی رونمایی کردند.

سفیر کشور واتیکان در ایران نیز با اشاره امانت دادن یکی از پیکره های از سوی موزه کشورش به نمایشگاه، گفت: در موزه واتیکان را به روی شما باز کرده ایم علاوه بر مجسمه پنه‌لوپه آثار بسیار دیگری نیز در موزهای دوطف وجود دارد که به فرهنگ مشترک و نقطه تلاقی آن ها منتهی می شود.

لو بوکاردی افزود: در کشورهایی همچون سوریه عده ای در حال نابودی آثار تاریخی هستند و در کنار آن کشوری همچون ایران در تلاش است تا با استفاده از آثار تاریخی به صلح و دوستی ملت ها کمک کند.

آئین گشایش نمایشگاه «پیکره ای برای صلح: مجسمه های پنه‌لوپه از تخت جمشید تا رم» شب دوشنبه ۶ مهر ماه 1394 با حضور مقامات عالی رتبه سیاسی و فرهنگی ایران، واتیکان و ایتالیا در محل موزه ملی ایران برگزارشد و تا چهار ماه پذیرای علاقه مندان به هنر های تجسمی است.

این نمایشگاه برای نخستین بار و بر اساس طی تفاهم نامه ای که بین موزه ملی، موزه واتیکان و موزه کاپیتولینی و با حمایت بنیاد پرادا صوت گرفت برگزار شده است

مجمسه پنه‌لوپه نشان پیام صلح و دوستی است سبک ساخت مجسمه پنه‌لوپه مکشوفه از تخت جمشید ترکیبی از هنر یونانی ـ رومی است و از نظر زمانی به میانه های سده پنجم پیش از میلاد تعلق دارد،

این مجسمه به عنوان هدیه ای به نشانه صلح و دوستی و عهد و پیمان توسط یونان به پادشاه ایران داده شده است. علاوه بر این نمونه که در موزه ملی ایران نگهداری می شود یک مجسمه در موزه کاپیتولینی (Capitolini) در روم و دو نمونه در موزه واتیکان نگاه داری می شوند.

سه نمونه تاریخی نگهداری شده در موزه های کاپیتولینی و واتیکان که بر اساس سنت پیکره تراشی دوران تاریخی و تداوم ارزش های هنری همان دوران و برگرفته از نمونه یافت شده در تخت جمشید، خلق شده است.

بر اساس مستندات تاریخی، با حمله اسکندر مقدونی در 331 پیش از میلاد و تارج و غارت سپاهیانش این مجسمه مانند سایر آثار تخریب و از مکان اصلی خود خارج و به دلیل سنگینی زیاد تا راهروی 31 کشیده شد و در همان جا رها شد. این تندیس در محل سر، بازوها و پاها به شدت آسیب دیده و علاوه بر شکستگی های عمیق که در زیر گردن، شانه و بخشی از بالاتنه دیده می شود، قسمت بیشتر هر دو دست، سر و پاهای مجسمه نیز مفقود شده است.

این مجسمه ها که سمبل بانوی سوگوار و بانوی وفادار در سده پنج پیش ازمیلاد هستند یادآور داستان اُدیسه اثر هومر نویسندۀ معروف و حماسه نویس سده هشتم پیش ازمیلاد یونان است.

در این داستان اُدیسه فرمانروای ایساکا بوده که با زن زیبایی به نام پنه‌لوپه ازدواج می کند. حاصل این ازدواج پسری به نام تلماک است. هنگامی که تلماک یک ساله بود، اولیس یا اُدیسه برای جنگ با تروا فرا خوانده می شود. این جنگ 20 سال طول کشید و ماجراهای زیادی برای اُدیسه و سربازانش پیش آمد. از سوی دیگر پنه‌لوپه همسر با وفای اُدیسه در غیبت او خواستگاران زیادی داشت و به رسم بیوه زنان یونان باید همسری انتخاب می کرد. اما پنه‌لوپه در قلب خود امید به بازگشت همسر خود داشته و از خواستگارها فرصتی می خواهد تا لباسی را ببافد و پس از کامل شدن به خواستگارها پاسخ دهد. پنه‌لوپه روزها می بافت و هر شب آن بافته را می شکافت تا کار بافتن پایان نپذیرد. اما سرانجام رازش فاش شد و اعلام کرد همسر کسی می شود که بتواند کمان اُدیسه را خم کند. سرانجام اُدیسه پس از 20 سال از جنگ تروا بازگشت و در قالب یک چوپان به زندگی اش ادامه داد. او با استفاده از تیر و کمان و مهارتش در این رشته، در لباس گدایان توانست در مسابقه خم کردن کمان شرط را ببرد و تک تک خواستگارها را که در این مدت اموالش را به سرقت برده بودند بکشد. عشق پنه‌لوپه به همسرش اُدیسه و انتظار او برای بازگشت همسرش او را به سمبل بانویی وفادار و سوگ وار در هنر یونان تبدیل کرده است.

منبع: تابناک