بعد از مذاکراتی نفس‌گیر و طولانی در لوزان سوئیس، ایران و شش قدرت جهانی توانستند با انتشاربیانیه‌ای مشترک “چارچوب” توافق نهایی را مشخص سازند.
بر اساس این بیانیه مشترک، ایران ظرفیت غنی سازی اورانیوم خود را کاهش می‌دهد و در قبال این کار، تحریم‌های بین‌المللی علیه تهران در چند مرحله برداشته می‌شوند.
باراک اوباما رئیس جمهوری آمریکا با استقبال از این بیانیه مشترک گفت “تفاهمی تاریخی” با ایران به دست آمده است.
ایران و قدرت‌های جهانی قرار است تا پایان ماه ژوئن، پیش‌نویس توافق جامع اتمی را تهیه کنند.
لحظه به لحظه با اعلام مواضع ایران و قدرت‌های جهانی
“چارچوب” توافق اتمی با ایران، پنجشنبه شب در شهر لوزان و در قالب یک بیانیه مشترک از سوی فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، و محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران، قرائت شد.
این بیانیه حاصل هشت روز از آخرین دور مذاکرات نمایندگان ایران و گروه کشورهای موسوم به ۵+۱ (آمریکا، بریتانیا، روسیه، چین، فرانسه، و آلمان) در هتل بوریواژ شهر لوزان در سوئیس است.
پیشتر قرار بود که این مذاکرات با ضرب الاجل پایان ماه مارس خاتمه یابد اما کشورهای درگیر در این گفتگوها، دو روز دیرتر توانستند بر سر متن این “بیانیه مشترک” به توافق برسند.
خانم موگرینی که ابتدا متن این بیانیه را به زبان انگلیسی خواند گفت که “ظرفیت و اندوخته برنامه هسته‌ای ایران محدود می‌شود”.
بیش از یک دهه است که ایران و قدرت‌های جهانی بر سر ماهیت برنامه هسته‌ای تهران اختلاف نظر دارند.
اسرائیل و غرب، ایران را متهم می‌کردند که در قالب برنامه صلح آمیز اتمی، فعالیت‌های مخفیانه با انگیزه دستیابی به سلاح هسته‌ای دارد اما ایران همواره این ادعا را رد کرده است.
ایران و شش قدرت جهانی از پاییز ۱۳۹۲ مذاکرات درباره برنامه هسته‌ای را از سر گرفتند.
در آذرماه آن سال ایران و شش قدرت جهانی به توافق اولیه رسیدند تا برای یک توافق پایدار و فراگیر مذاکره کنند.
مقام‌های ایرانی گفتند که ورود آنها به مذاکرات با هدف برداشته شدن تحریم‌های بین‌المللی علیه تهران بوده است.
‘راستی‌آزمایی بی‌سابقه’
بر اساس سندی که پس از پایان مذاکرات از سوی دولت آمریکا منتشر شده، چارچوب توافق با ایران شامل این موارد است:
- ایران از میزان سانتریفیوژهای فعال در غنی سازی اورانیوم می‌کاهد و ذخیره اورانیوم غنی شده خود را کاهش می‌دهد.
- سانتریفیوژهایی که دیگر فعال نیستند زیر نظر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به انبار خواهند رفت.
- همه تاسیسات اتمی ایران به شکل مرتب زیر نظارت بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قرار می‌گیرد.
- ایران نیروگاه آب سنگین اراک را بازطراحی می‌کند تا دیگر پلوتونیوم در سطح تسلیحات اتمی در این محل تولید نشود.
- تحریم‌های آمریکا و اروپا علیه برنامه اتمی ایران در چند مرحله لغو می‌شوند، اما در صورتی که ایران تعهداتش را نقض کند این تحریم‌ها مجددا برقرار خواهند شد.
رئیس جمهوری آمریکا گفته است که مراحل اجرای این توافق اتمی با ایران به دقت زیر نظر خواهد بود و “اگر ایران تقلب کند، جهان متوجه خواهد شد.”
به گفته آقای اوباما، چارچوب توافقی که به دست آمده، “مبتنی بر اعتماد نیست، بلکه مبتنی بر راستی‌آزمایی بی‌سابقه است.”
رئیس جمهوری آمریکا همچنین رسیدن به این چارچوب اولیه را نتیجه “ماه‌ها دیپلماسی فشرده و اصولی” دانست که منجر به “توافقی خوب” شده است.
منبع: وبسایت بی بی سی
